Nederland bestaat nog niet zo lang en Den Haag is sinds kort het machtscentrum van de lage landen. Het lijkt allemaal zo vanzelfsprekend, Den Haag bepaalt. De regering komt iedere vier jaar met andere wetten, die ieder jaar weer voor heel veel mensen veranderingen teweegbrengen. Alsof dat de normaalste zaak van de wereld is. Tja, eenmaal gestemd moet de bevolking afwachten welk beleid er uit de hoge hoed van de bestuurderselite tevoorschijn komt en dit ondergaan. Daarvoor hebben zij immers gestemd?
Hetzelfde gebeurt in de meeste andere landen. Ook in Spanje waar de Catalaanse regio zich wil bevrijden van het centrale gezag. Madrid verbiedt het houden van een referendum in Catalonië en laat politiediensten keihard de volksraadpleging neerslaan. De beelden gaan de wereld over. De actie van de Catalanen is in strijd met de grondwet, dus is gewelddadig optreden logisch, praat het gebrainwashte volk de Spaanse machthebbers na. De EU zegt zelfs dat beperkt geweld acceptabel is. Als straf wil de Spaanse overheid het ongehoorzame Catalaanse volk straffen door hun parlement naar huis te sturen. De initiatiefnemers wacht een langdurige gevangenisstraf, omdat ze stout zijn geweest.
In Nederland hebben we meer dan 400 gemeenten. Deze kunnen we, als wij dat willen, omtoveren tot vrijplaatsen of vrijsteden en, als wij dat willen, de macht overhevelen van de landelijke overheid naar ons, de burgers.
Wij, als wij dit willen, zouden met elkaar kunnen afspreken dat ook gemeentes een beperkte macht krijgen, want de rest kan de burger voortaan zelf in onderling overleg doen. Toch?
We kunnen met elkaar afspreken dat we:
1. voor elkaar zorgen met een basisinkomen en collectieve zorg
2. goed zijn voor elkaar en onszelf
De overheid is heeft te veel macht naar zich toe getrokken. In plaats van te klagen en bij het minste of geringste te wijzen naar Den Haag zouden wij de zeggenschap terug kunnen brengen naar de burger om de hoek, in zijn dorp of stad. Als een stadswijk of een gedeelte van een plaats als zelfstandige gemeente wil doorgaan moet dit mogelijk zijn, want dit brengt alleen maar meer mogelijkheden voor inspraak op het bestuur.
Ieder jaar komen er regels bij vanuit Den Haag of Brussel. De overheid bemoeit zich met elk facet van het leven van de burger. Er komen regels bij, zonder dat er wetten worden ingetrokken. Terwijl wetgeving bedoeld is om burgers te beschermen tegen machtsmisbruik van de overheid, regelen wetten steeds meer zaken die de vrijheid van de burger inperken.
Het eindeloze regelwoud verstikt initiatieven van bijvoorbeeld aanstormende ondernemers. De concentraties van kapitaal, de multinationals, slokken vervolgens ieder idee op en kunnen het dankzij hun toegang tot de kapitaalmarkt op de markt brengen. Alles wordt langzamerhand geconcentreerd in multinationale bedrijven en multinationale overheden zoals de EU, NAVO en de VN. De burger wordt vermalen door deze giganten.
Toch is de burger degene die beslist, maar blijkbaar is de huidige democratie niet de vorm waarin dat lukt.
Wat is er op tegen, zoals in Catalonië, dat de burgers beslissen om voortaan zonder het centrale gezag verder te gaan? Wie kan tegenhouden als Amsterdam of Amersfoort beslist om morgen zelfstandig te worden? Stuurt Den Haag dan marechaussee als Amsterdam een referendum houdt over zelfbestuur?
In de tijd van de Spaanse overheersing (de periode voor de Gouden Eeuw) scheidde stad voor stad zich af van het centrale gezag in Madrid. De steden sloten hun poorten voor de troepen van Alfa. Ieder kind kent het beleg van Brielle of Leiden.
Kleinschaligheid kan het codewoord worden. Dat wil zeggen de burgers voeren kleinschaligheid door van minder nationaal naar meer lokaal bestuur (lees gemeentes), maar ook in het bedrijfsleven waar het midden- en kleinbedrijf gestimuleerd moet worden door multinationale ondernemingen uit de streek te weren. Op deze manier zullen de verdiensten binnen het mkb ten goede kunnen komen van de gemeenschap (lees dorp of stad), waarbij de inwoners op hun beurt ook weer kopen bij lokale bedrijven.
Met kleinschaligheid doorbreek je de macht van multinationals en een al maar uitdijende overheid.
Als we dan toch nog een landelijke overheid willen overhouden, dan met slechts twee taken:
– bescherming van de grenzen door defensie
– infrastructuur en bescherming tegen het water (met de waterschappen)
De gemeentelijke overheid zou zich dan nog kunnen bezighouden met de rest:
– bieden van bestaanszekerheid door middel van een basisinkomen
– bieden van woonzekerheid door het verbieden van huisuitzettingen
– collectief verzekeren van het zorgrisico bij ziekte
– bescherming door politie
– financiën: invoeren van een lokale munt, met geldschepping door de lokale overheid in plaats van door particuliere banken
Kort samengevat biedt deze aanpak de volgende voordelen:
– meer bedrijvigheid en daardoor meer werk binnen de eigen regio
– de burger heeft directe zeggenschap op het bestuur en meer vrijheid omdat er minder regeltjes zijn
– door inperking van de macht van de overheid (met name EU) kan de alternatieve geneeskunde weer tot bloei komen,
– het mkb kan zich ontwikkelen omdat het niet meer wordt verstikt door multinationals
– doordat afzetgebied dichtbij ligt is landbouw zonder monocultuur en in beperkte omvang mogelijk
– door het invoeren van het basisinkomen voor iedereen zal de bestedingsruimte van mensen groter zijn en daardoor kan de lokale economie floreren.
– dankzij een afgeslankte overheid hoeft er minder belasting te worden betaald
– door garantie van de bestaans- en woonzekerheid zullen de burgers zich vrijer voelen (bevrijd van een pak zorgen)
Het is aan jou en mij of we willen blijven doormodderen en ons laten besturen door de bestuurderselite of zelf het stokje weer opnemen en met elkaar, bijvoorbeeld naar Zwitsers voorbeeld, de macht terugbrengen naar waar deze hoort. Bij onszelf.
Rob Vellekoop, 22 oktober 2017
