Over iets meer dan 10 dagen wordt opnieuw gestreden voor het behoud van het restant van het Hambacher woud, ooit een oerbos van 5.500 ha waarvan amper een tiende over is. Milieu-activisten nemen het al 5 jaar op tegen energie multinational RWE, die hier bruinkool wil winnen om zijn kolencentrales te stoken in de buurt van Keulen. Recent verloor BUND een kort geding tegen Nord-Rhein Westfalen, maar zij gaan door.
Rechtszaken
Het verzoek in kort geding op 25 oktober 2017 dat afdeling NRW van Bund für Umwelt und Naturschutz Deutschland (BUND) tegen Nordrhein-Westfalen heeft gevoerd om het rooien van een deel van het Hambacher Wald te voorkomen is afgewezen.
Op 21 november wordt door de rechter de zaak behandeld die de BUND heeft aangespannen tegen Braunkohlentagebau Hambach. (Meer info)
De activisten in het Hambacher Wald verwachten dat BUND de zaak zal verliezen. Zij gaan ervan uit dat de RWE diezelfde dag met bulldozers, boomkrakers en boomrooiers aan de gang gaat. Dat bosperceel is door activisten bezet en zij hebben er ondertussen 22 boomhutten gemaakt die dag en nacht bewaakt worden om verrassingsaanvallen door de RWE te voorkomen.
Waarvoor ze vechten
Voor de mensen die zich aangesloten hebben bij BUND is het van belang de kolenwinning en verbranding te stoppen om op die manier de klimaatverandering te keren door CO2 uitstoot te verminderen. De activisten die het bos bezet houden schrijven op hun website dat de strijd voor klimaat rechtvaardigheid ook een strijd is voor een wereld zonder heersers en dat er vrijheid is van kapitalistische machten. Vandaar zeggen ze dat hun strijd zonder dominantie zal moeten zijn. “Wij hebben geen bazen of leiders en we proberen hiërarchieën zoveel mogelijk te ontmantelen”.
Verzet
De activisten in het bos zeggen dat sommige mensen in de huizen zullen blijven die de RWE wil platwalsen. Anderen bezetten bomen en planten groente. Tijdens nachtelijke tochten laten ze markeringstekens verdwijnen en ‘worden machines bevrijd van hun elektronica’. De geschiedenis van het verzet is kleurrijk en houdt ook in het opzetten van allerlei projecten tegen gedwongen herhuisvesting, oppervlakteschade en fijnstof vervuiling. Mensen staan op tegen de kaalslag van het land met kunst exhibities, fietsdemonstraties, boomgaard en weide bezettingen en blokkade van kolentreinen. Dit verzet is zeker niet onopgemerkt gepasseerd en de autoriteiten hebben hierop gereageerd met opsporingen, DNA afnames en celstraffen.
Wie
Vijf jaar geleden kwamen mensen samen en bouwden het eerste platform in de bomen om het bos te kraken. Sindsdien ontstond een bonte mix van mensen. Ieder heeft andere reden, motivatie en actiemethode. Maar wat verbindt is de wens om de uitbuiting van mens en natuur tegen te gaan. In het bos leven mensen met verschillende levensfilosofieën: sommigen leven zonder papieren of geld, anderen studeren of werken een half jaar en besteden de rest van hun tijd in het bos.
Niet alleen stakers behoren tot de groep. Daarnaast is er een enorm grote groep supporters. Het bestaat uit advocaten, dokters, buren met warme douches en grote harten. Heel veel mensen voeren actie vanuit hun huis zonder in het bos te leven en vechten voor een meer rechtvaardiger wereld.
Bosbezetting
Er zijn 22 boomhuizen in het gekraakte deel van het bos. Voor het comfort kunnen zij veertig slaapplaatsen in de bomen regelen. De meeste boomhuizen zijn dorpen in de bomen, dat betekent dat ze met elkaar verbonden zijn door wandelwegen in de lucht, op deze manier kunnen ze elkaar bezoeken zonder de grond te raken. Een van de boomhuizen is een veilige plek uitsluitend voor vrouwen en transseksuelen. Het hoogste boomhuis is 25 meter boven de grond. Des te hoger ze zijn, des te moeilijker de bewoners uit te zetten. De reden dat deze huizen zo effectief zijn is dat uitzetting een gecompliceerde zaak is. Dit werkt echter alleen als de huizen voortdurend bewoond zijn. Daarom moeten zij 365 dagen per jaar gekraakt zijn.
Bos
Het Hambacher woud wordt gerekend tot de laatste gemengde bossen met een uniek ecosysteem in centraal Europa. Van zijn oorspronkelijke 5500 hectare is nog slechts een tiende over. Het bos stamt uit het einde van de laatste IJstijd, 12.000 jaar geleden. Met zijn diversiteit aan flora en fauna is het bos het leefgebied van zeldzame uilen, vleermuizen en muizen. In het resterende bos vind je haagbeuk en engelse eik van meer dan 300 jaar oud. Veel trekvogels gebruiken het bos als tussenstop op hun reizen.
Energie gigant RWE (voormalig Rheinbraun) kocht het bos van omliggende gemeentes in 1978. Sindsdien wordt het bos gekapt voor de winning van bruinkool. Bomenkap is hier alleen toegestaan van oktober tot maart. Maar volgens de activisten kapt RWE ook illegaal buiten het seizoen. Als de mijn doorgaat zoals gepland zal het bos binnen de komende drie jaar verdwenen zijn.
Bruinkool
De Coal Country Rhineland bestaat uit drie actieve mijnen waar 100 miljoen ton aan bruinkool jaarlijks wordt gewonnen. Het meeste van het gewonnen kool wordt gebruikt in de omliggende vijf energie centrales. De Hambach mijnen zijn 8 bij 10 kilometer groot en zo’n 500 meter diep. Het is de grootste open mijn van westelijk Europa.
Winning en verbranding van bruinkool in het Rijnland heeft belangrijke consequenties voor mensen en het milieu, zowel regionaal als op wereld schaal. De afgelopen 70 jaar moesten meer dan 1000 mensen hun dorpen verlaten en dorpen werden noodgedwongen verplaatst.
Een derde van de CO2 uitstoot in Duitsland komt van het Rijnland. Verbranding van bruinkool voor energie centrales is een van de minst efficiënt methodes voor de productie van elektriciteit: de kool is nat en moet worden gedroogd in een kostbaar proces voordat het verbrand kan worden. De methode is alleen winstgevend zolang de veroorzaakte schade wordt betaald door het grote publiek. De meeste stroom die geproduceerd wordt uit bruinkool in de regio gaat naar de zware en chemische industrie, inclusief wapenfabriek Rheinmetall. Een ander deel is nodig om de kolen te drogen, te bereiden en de energiecentrales te laten draaien.
Vorige actie
Zondag 5 november kwamen al meer dan 4000 actievoerders naar de bruinkolenmijnen tijdens de Endegelaende actie, 1 dag voor de klimaattop in Bonn.
Actie steunen: Hambacher Wald
Rob Vellekoop, 9 november 2017