Al een ruim een eeuw liegen politici mensen voor, door hen een gigantische worst voor te houden. Deze worst heette vroeger arbeid en tegenwoordig werk. Dat werk wordt nog steeds verheerlijkt, het gaat zelfs zo ver dat de heer H. uit Duitsland het boven de toegang van zijn kampen liet zetten: Arbeid maakt vrij. Desondanks heeft niemand iets aan werk en die ‘mooie baan’ als het inkomen aan het einde van de maand onvoldoende is om de rekeningen te betalen.
Werk
Ook vandaag nog doen de meeste bestuurders net alsof het allemaal draait om werk. Als je geen werk hebt doe je niet mee in onze samenleving, dan ben je lui, dan heb je niet de juiste attitude, ben je arbeidsongeschikt, of eigenlijk een beetje dom. Met een beetje inzet roepen ze dat je toch wel ‘werk moet kunnen krijgen’. Het gaat zelfs zover gekomen, de indoctrinatie is dermate succesvol, dat veel mensen zich uit schaamte verstoppen dan toe te geven dat ze geen baan meer hebben.
Het bizarre van dit streven is dat er sinds de invoering van de stoommachine minder werk is gekomen. Steeds slimmere machines, die tegenwoordig robots heten, schakelt de multinational in om de factor arbeid zo klein mogelijk en het liefst onnodig te maken. Een bedrijf dat zonder werknemers winst kan genereren is de heilige graal, de hemel van de kapitaalkrachtigen. Dan zijn hun winsten maximaal en zijn ze verlost van de grillige werknemer, die een stukje van de koek, zijn winst, opeist.
Ondertussen worden mensen voortdurend opgehitst om zichzelf minderwaardig te vinden als ze geen baan hebben. Jaar na jaar wordt het moeilijker om een baan te vinden. Steeds meer mensen vechten om dit been, maar komen niet aan de bak doordat ze het specialisme niet bezitten of omdat ze domweg te oud zijn en jongeren meegaander zijn dan de ouderen.
Links en rechts lopen in de val van het onbereikbare: werk voor iedereen. Door al deze ontwikkelingen krijgt werk steeds meer waarde, het wordt steeds zeldzamer en de mensen die een baan hebben, krijgen daardoor een steeds hogere status en een beter imago. De frustratie van de mensen zonder baan neemt ook alleen maar toe. Zij staan buiten spel.
Basisinkomen
Vandaar dat de introductie van het idee van het basisinkomen zo belangrijk is. In een keer staat het werk of arbeid op een meer bescheiden plaats. Niemand heeft namelijk iets aan dat ‘hemelse’ werk als daardoor het inkomen onvoldoende blijft. Niet voor niets zijn er honderdduizenden armen met een baan.
Nee, het gaat niet om arbeid, het gaat om inkomen. Vanaf het moment dat je dat doorhebt doorzie je ook dat de Participatiewet een grove leugen is. Participeren betekent deelnemen, alsof je niet meer deelneemt aan de maatschappij wanneer je geen werk hebt. Dat is de valse suggestie die hiervan uitgaat.
Daarom zijn mensen met een uitkering ook zo tevreden met een vrijwilligersbaan in plaats van ’thuis zitten’. Ze voelen zich nuttig, terwijl ze aan het einde van de maand de rekeningen niet kunnen betalen door het dieptepunt in hun bestaan dat uitkering heet. Het is veel te laag om de al maar stijgende woonlasten te kunnen bijbenen. Maar gelukkig hebben ze nog aanzien, ze hebben een of zelfs meerdere vrijwilligersbaantjes.
Als baken in een wereld van baanloosheid staat de Vereniging Basisinkomen. Zij zijn zich als geen ander bewust van het sprookje van arbeid. Zij prikken er dwars doorheen. Nee, mensen het gaat al lang niet meer om een baan, je moet zorgen dat je inkomen hebt. Mensen met een inkomen dat toereikend is zijn onafhankelijk van die verschrikkelijke overheid, die baanlozen straft met het regime van de Participatiewet.
Daarom nog even de voordelen van een Basisinkomen op een rij (en ook de nadelen voor de sceptici).
Vergelijking
| Huidige situatie | Basisinkomen |
|---|---|
| Uitkeringsniveau is te laag waardoor 1,2 miljoen mensen in armoede leven en zelfs 100.000 honger lijden en aankloppen bij voedselbank. | Basisinkomen voldoende voor voeding, huisvesting en sociale omgang. Armoede en voedselbanken verdwijnen |
| Bestaansonzekerheid | Bestaanszekerheid voor iedereen |
| Ingewikkeld systeem van sociale zekerheid wat gevoel van onmacht en onvrede bij de burger versterkt | Sociale zekerheid wordt radicaal vereenvoudigd |
| Systeem van uitkeringen werkt tweedeling in de maatschappij in de hand | Basisinkomen betekent absolute solidariteit. Uitkeringen verdwijnen |
| Uitkeringsgerechtigden worden beschouwd als tweederangsburgers. Gevoel van minderwaardigheid. | Iedereen voelt zich volwaardig burger met een basisinkomen. Zelfrespect groeit. |
| Financiële afhankelijkheid van partner | Financiële onafhankelijkheid van partner |
| Ouders kunnen zich minder richten op opvoeding kinderen door struggle voor bestaanszekerheid. | Ouders die zich meer op opvoeding kinderen willen richten kunnen zich dit financieel permitteren. |
| Werknemers verkeren in afhankelijke positie ten opzichte van werkgevers. | Werknemers hebben sterkere positie op arbeidsmarkt, ze hoeven niet meer elke baan te accepteren |
| Werknemers zullen minder arbeidsvreugde hebben omdat ze iedere baan moeten accepteren. | Werknemers zullen meer op zoek gaan naar een baan die ze leuk vinden dan die economisch noodzakelijk is |
| Huisuitzettingen en honger met meer dan 2,5 miljoen mensen op of onder armoedegrens. | Mensen worden actiever en gelukkiger (Lees meer) |
Lees ook: Basisinkomen
Rob Vellekoop, 7 december 2017
