De aanleiding voor dit artikel is een oproep om hulp van Theo Hartogs, die statushouders en mensen met een kleine beurs aan spullen helpt om hun woning in te richten. In de afgelopen 16 maanden reed hij voor hen 28.000 km binnen Amersfoort en omgeving. De zekeringkast van zijn auto begaf het en hij moest opeens een paar honderd euro ophoesten voor reparatie. Het verhaal van een vastberaden idealist die alles doet om zijn medemens te helpen, maar moeilijk zelf om hulp kan vragen.
Theo plaatst zijn oproep op Facebook. Hij schrijft:”…ondertussen moet er wel veel gereden worden en ik doe dat met mijn privé auto. Heb daar in 16 maanden tijd 28.000 km mee gereden. Dat kost brandstof en onderhoud. Ook nu staat de auto even in de garage. Daarom doe ik, met moeite, want ik heb moeite met geld vragen, een beroep op mensen die ons willen steunen voor een bijdrage, omdat ik € 300 per maand niet alleen op kan brengen.” Gelukkig gaven mensen gehoor aan zijn oproep en hij ontving een aantal mooie bijdragen.
Theo helpt vluchtelingen met recht op zelfstandige woonruimte, of die een ruimte delen en minima. Hij licht zijn hulp toe: “Zo kan je mensen die net weer genoeg energie hebben, steunen, de weg omhoog helpen gaan.” Hij zorgt dat zij hun woonruimte kunnen inrichten met spullen die hij gratis verzamelt. Hij krijgt de spullen aangeboden via verschillende Facebook groepen en Marktplaats. Hij gaat deze ophalen met zijn personenauto, slaat ze tijdelijk op en distribueert ze vervolgens ook weer gratis naar de mensen die ze nodig hebben. Alleen als hij een inboedel krijgt aangeboden huurt hij een busje.
Hij vertelt hoe dit in zijn werk gaat. Statushouders (vluchtelingen met recht op woonruimte) ontvangen van de gemeente een inrichtingskrediet (renteloos). Zij zijn verplicht om hiervan witgoed zoals koelkast, gasfornuis en magnetron nieuw aan te schaffen. Daardoor houden ze maximaal 1000 euro over voor bedden, matrassen, beddengoed, kasten, en dergelijke. Dit is te weinig en daarom springt Theo bij met zijn spullendienst.
Inmiddels heeft hij voor een instelling, die voor de gemeente jonge statushouders huisvest zonder recht op zelfstandige woonruimte, 7 woningen helpen inrichten en zo fors bespaard.
Op deze manier, rekent hij voor,
heeft in de afgelopen periode de gemeente zo’n 10.000 euro minder inrichtingskosten gehad, die anders uit de pot Bijzondere Bijstand zou zijn betaald.
“Dit Is nergens voor nodig. Er is aanbod te over, wat anders verdwijnt naar de afvalverwerking.”
Hij zegt: “Mensen kunnen niet uit de armoede komen, als ze niet redelijk Nederlands spreken en geen breed netwerk en contacten hebben en daarom doen we samen dit project om zo een netwerk op te bouwen.” Met andere woorden Theo schakelt de mensen die hij helpt, ook in bij zijn werkzaamheden. En vaak zijn zij super enthousiast en helpen al uit zichzelf mee.
Hij vertelt dat zijn project ‘Meedoen/Spullenhulp’ ondertussen een aanvraag voor subsidie heeft ingediend bij de stichting Sociaal Fonds. Deze aanvraag loopt en is in eerste instantie positief ontvangen. Hartogs heeft 17.500 euro gevraagd waarmee hij een bus wil aanschaffen en twee jaar lang drie mensen tegen 150 euro per maand onkostenvergoeding wil inschakelen. Hij is zelf 30 tot 40 uur per week full time bezig met het bijhouden van aangeboden spullen, deze ophalen, opslaan, bezorgen en het meehelpen inrichten. Voor die arbeid hoeft hij niet betaald te worden, omdat hij zijn basisinkomen (AOW en pensioen) heeft. Via een privé-persoon heeft hij de komende 18 maanden de beschikking over gratis opslagruimte voor de spullen.
Theo Hartogs weigert om een re-integratieproject te worden.
Tijdens besprekingen, werd gesuggereerd dat steun aan zijn project concurrentie vervalsend zou werken, een bedreiging zou zijn voor bijvoorbeeld de Kringloopwinkel. Het zou de re-integratieplekken van mensen die hier zijn tewerkgesteld in gevaar kunnen brengen.
Theo haalt fel uit naar dit idee. “Over mijn lijk met die uitbuiters. Ik werk op geen enkele manier mee aan de re-integratie. Laat mensen niet voor hun uitkering werken. Dat recht op de uitkering hebben ze al, dus waarom ervoor werken? Ik zet liever mensen in hun kracht en dan vinden zij hun weg. Re-integratie kan beter vandaag dan morgen opgeheven worden. Het levert geen extra betaalde banen op.
Hartogs verfoeit re-integratie, die hij ziet als een vorm van dwangarbeid, verdringing van betaald werk en als concurrentievervalsing naar bedrijven die niet meedoen aan re-integratie. En nog erger: “Het houdt mensen in een afhankelijke positie, en daar moeten we vanaf.”
Ik vraag hem naar zijn beweegredenen om mensen te helpen. Hij zegt:
“Toen ik mijn pensioen kreeg, kon ik in een keer al mijn energie hierin kwijt. Want mijn basisinkomen was gegarandeerd. En sociale elementen spelen voor mij een grote rol.
Als een vreemdeling aan de deur klopt, maak je plaats aan tafel. Als ze een dak boven hun hoofd nodig hebben, geef je dat, ook in je eigen huis. Als je twee paar schoenen hebt, en zij niets, ben je verplicht 1 paar af te staan.
Dat was de filosofie van mijn moeder en is ook de mijne. Zo eer ik een vrouw, die ik grenzeloos bewonder, al is ze al jaren niet meer onder ons.
Je hoort alles te delen wat je hebt. Het is ‘van mij’ telt niet. Delen is je morele menselijke plicht, dat is het gevoel dat er bij hoort.”
Rob Vellekoop, 14 januari 2018