Een schone toekomst lacht ons toe, een toekomst waarbij niet alleen het fossiele aardgas kan vervangen worden door schoon waterstofgas, maar zonne- en windenergie ook nog eens goedkoop kan worden opgeslagen. Welkom in de wondere wereld van het waterstofgas. Ad van Wijk voorspelt dat binnen 10 jaar de overgang naar deze schone energievorm bereikt kan zijn.
De grootste vervuilers zitten in de energiesector. Het klimaatdoel dat de overheid zich heeft gesteld is om in 2030 nog maar de helft van de huidige broeikassen uit te stoten. Voor buitengewoon hoogleraar aan de TU Delft Ad van Wijk is waterstof de oplossing. Hij ziet dit gas als een duurzame energievoorziening voor iedereen. Van Wijk trekt de kar voor bedrijfsleven en de noordelijke provincies als het gaat om waterstof. Zij willen versneld overschakelen van Gronings gas op waterstof. Nuon en Gasunie zijn al bezig in Groningen een centrale over te zetten op waterstof. Dit kan naar verwachting over zes jaar zijn gerealiseerd.
Praktische toepassingen van waterstof
Rijden op waterstof is prima mogelijk en gebeurt ook al in de praktijk. Ondertussen heeft de TU Delft als promotie een race auto gemaakt die op waterstof rijdt. In de brandstofcel van de auto wordt waterstof gas omgezet in elektriciteit. Het lijkt alsof waterstof een overbodig tussenstation is, immers er zijn elektrische auto’s die direct rijden op zonne-energie. Dit ligt toch iets genuanceerder.
Dat komt omdat waterstof een ideale buffer is voor de opslag van energie. Het grote nadeel dat kleeft aan het winnen van elektriciteit van zon of wind is de onregelmatige aanvoer. Het waait soms te hard of het is windstil en een deel van de dag schijnt de zon niet.
Daarom is het volgende principe in de praktijk uitgewerkt. Zonnecellen produceren elektriciteit door zonlicht. Vervolgens scheidt een elektrolyzer de water moleculen in waterstof en zuurstof. In een brandstofcel auto wordt deze waterstof opgeslagen. Op zijn beurt wordt deze waterstof in de brandstofcel weer omgezet in elektriciteit. Het enige wat overblijft nadat de waterstof is omgezet in elektriciteit is schoon water (waterdamp/stoom). Deze omzetting vindt plaats via een chemische proces, dus niet door verbranding. Daarom zijn de waterstofauto’s stil en vooral schoon.
We zien dat waterstof dus gebruikt wordt om op te rijden, ons van energie kan voorzien en als buffer voor de energie-opslag dient.
Dit levert aardige toepassingen op. Zoals de mogelijkheid dat je de auto kan gebruiken als stroomleverancier voor je huis. Volgens Van Wijk kan een personenauto op deze manier 100 woningen van stroom voorzien. Voor heel Delft zou op deze manier een parkeergarage met 500 waterstofauto’s voldoende stroom opleveren.
Deze techniek wordt in Groningen al jarenlang toegepast. Hier staat op een oude vuilnisbelt een tankstation voor waterstof dat is gekoppeld aan het grootste veld met zonnepanelen van Nederland. In de gemeente Groningen rijden op dit moment vuilniswagens op waterstof, veegmachines, personenauto’s, bussen. Deze gemeente is helemaal om.
Hier is een bedrijf dat al 10 jaar voertuigen ombouwt die rijden op waterstof. Dit jaar moeten er zelfs een vissersboot en een vliegtuig omgebouwd worden. Is waterstof gevaarlijk? De bouwer vindt waterstof minder gevaarlijk als benzine en diesel. Als waterstof vrijkomt dan stijgt het 21 meter per seconde.
Ad van Wijk wil dat heel Nederland overgaat op groene waterstof. Volgens hem is de beste plek om dit te beginnen Groningen. Hij ziet het als en soort deltawerk om tot duurzame energie te komen. Op het meest noordelijke puntje van Groningen: windparken op zee, stroom komt met kabels aan op het land, met electrolyzers wordt deze elektriciteit omgezet in waterstofgas. Noord-Groningen ligt wat dat betreft ideaal omdat het in de Duitse bocht harder waait dan voor de Hollandse kust en in Noord-Groningen begint het gasnetwerk dat met een kleine aanpassing voortaan de rest van Nederland kan voorzien van waterstofgas.
Zelfs voor de zoutkoepels van het Groningse Veendam ligt er een schone toekomst, want nadat hierin geen aardgas meer wordt opgeslagen kan het gebruikt worden voor de opslag van waterstofgas.
Ad van Wijk verwacht dat het de komende 10 jaar waterstof het aardgas zal vervangen.
Kijk ook naar Uitzendinggemist Brandpunt plus van 8-2-2018.
Rob Vellekoop, 10 februari 2018