Je woont aan het water, iets wat de meeste mensen doen in ons land en je stoort je hevig aan de plastic vervuiling die je onophoudelijk ziet liggen op de oevers van rivieren. Er zijn mensen die dit uit eigen initiatief gaan opruimen. Sommigen doen dit zelfs al jaren lang. Twee Nederlandse plastic soepactivisten pakken het groot aan.
Kunstenaar Merijn Tinga besluit het op een bij hem passende manier te doen. Ludiek en uiterst sportief. Hij is ook beeldend kunstenaar. Als de ‘Plastic Soep Surfer‘ onderneemt hij acties om aandacht te vragen voor de problemen die veroorzaakt worden door plastic zwerfvuil. Ook met zijn kunst is hij actief in de openbare ruimte.
In 2017 peddelt Plastic Soep Surfer Tinga in 27 dagen 1200 kilometer Rijn af, van de bron in de Zwitserse Alpen tot de Noordzee bij Hoek van Holland op een Stand Up Peddling-board van zwerfflesjes en plastic doppen. Dit board is gemaakt uit vijf duizend flessendopjes en meer dan honderd kleine plastic afvalflessen. Het is zo ontworpen dat het ook de bagage kan vervoeren die nodig is om de peddeltocht zelfvoorzienend te kunnen afleggen.
In 2013 wordt Merijn gealarmeerd door de eerste rapporten over de ‘plastic soep’ in onze oceanen. Hij combineert zijn behoefte aan avontuur, zijn kunstzinnige vaardigheden en zijn surf ervaring bij de constructie van het eerste Plastic Soup Board uit plastic afval dat hij op het strand vindt. Na zijn eerste tocht op dit board verschuift zijn focus compleet naar het afval probleem op zee. Ook in 2015 en 2016 onderneemt hij twee projecten over plastic afval.
Een andere medelander die uitermate opvallend bezig is heet Boyan Slat.
Slat (1994) is een jonge uitvinder en ondernemer die technologieën ontwikkelt om maatschappelijke problemen op te lossen. Hij is de oprichter en directeur van The Ocean Cleanup. Dit bedrijf maakt geavanceerde systemen om het plastic dat in onze oceanen drijft op te ruimen.
Boyan gaat echter niet achter het plastic aan, maar komt met een systeem waarbij het plastic zichzelf verzamelt waardoor de theoretische opruimtijd verkort wordt van 1000den jaren tot slechts enkele. In februari 2013 stopt hij zijn Aerospace Engineering studie aan de TU Delft om te beginnen aan The Ocean Cleanup. Het eerste prototype apparaat komt gereed in juni 2016, en het bedrijf zal volledig operationeel zijn in de zomer van 2018, als begonnen wordt om de plastic soep op te ruimen in de Stille Oceaan.
Het aardige van beide heren is dat ze het plastic afval probleem op twee heel verschillende manieren benaderen. Tinga zoekt de bron, maakt het probleem zichtbaar en genereert op een spectaculaire manier publiciteit, terwijl Slat meteen het hele symptoom wil gaan aanpakken. Als beide heren zo doorgaan benaderen ze zowel de oorzaak, de vervuiling aan de bron, als het gevolg waardoor uiteindelijk grote delen van oceanen verontreinigd wordt.
Via onze rivieren komt ieder jaar 20.000.000 kilo afval in de Noordzee terecht, dat wil zeggen in stuks plastic. Plastic breekt niet biologisch af, maar valt uiteen in steeds kleinere stukjes die zich ophopen in de zeeën. Deze kleine stukjes infiltreren ieder niveau van onze voedselketen, waardoor we nu al microplastic vinden in supermarkt vis en in onze voeding. De productie van plastic is de afgelopen 50 jaar vertwintigvoudigd. Als we zo doorgaan zal er meer plastic in onze oceanen zwemmen dan vis in 2050. Maar gelukkig gaat het dankzij onder andere de inspanning van beide heren niet zo ver komen!
Want de twee mannen zijn hard bezig met de opbouw van krachtige bewegingen waaraan je kunt deelnemen op verschillende manieren.
Rob Vellekoop, 2 maart 2018
