De Eerste Wereld Oorlog, die honderd jaar geleden eindigt, waarin Nederland neutraal blijft is een krankzinnige moordpartij waarbij bijna 10 miljoen soldaten sneuvelen en ongeveer 18 miljoen gewonden vallen. In totaal worden zo’n 65 miljoen soldaten gemobiliseerd (bijna 15% sneuvelt). Het is ook een oorlog die al tijdens de kerst van 1914 had kunnen eindigen doordat Duitse en Britse soldaten vrede met elkaar vieren, zeer tegen de wil van de legerleidingen.
Kerstdag 1914 is een wonderlijke demonstratie van de afkeer van oorlog met een medemens omdat deze toevallig in een ander land woont. Britse en Duitse soldaten klauteren voorzichtig uit hun loopgraven op 25 december om in niemandsland elkaar de hand te schudden, een praatje met elkaar te maken, te voetballen, hun doden die daar nog liggen te begraven.
Die dag wuiven de Duitse soldaten naar hun ‘opponenten’ aan de andere kant van het smalle niemandsland. Op Kerstavond ervoor hebben de Duitsers al kerstliederen gezongen. Daarna vieren talloze Duitse en Britse soldaten langs de 700 kilometer loopgravenstelsels van de Belgische kust tot aan Zwitserland Kerst, het feest van de vrede. Ondanks het absolute verbod van de legerleiding voor deze verbroedering. Het ligt namelijk een stap van verraad en executie. Toch nemen ook officieren die dag eraan deel.
Na deze bijzondere dag kan de legerleiding alleen met dreigementen de soldaten weer aan het vechten krijgen. De angst voor straf krijgt hen weer in het gelid. Ondanks dat ze gezien hebben dat het vijandbeeld dat hen gepresenteerd is absoluut niet klopt. De soldaten van de andere kant delen namelijk in dezelfde ellende. Er is eigenlijk helemaal geen reden om elkaar te haten en uit te moorden.
Alleen de leiders van de Geallieerden (o.a. Rusland, Frankrijk, Engeland, VS) en de Centralen (o.a. Duitsland en Oostenrijk-Hongarije) willen oorlog en voeren een ware propaganda-oorlog om hun soldaten hiertoe te motiveren. Er worden tegenstellingen gecreëerd van een oppervlakkige Franse burgerlijke beschaving, tegenover een Duitse aristocratische zuivere, heroïsche cultuur. In de Franse en Britse media worden de Duitsers als bruten afgeschilderd die Belgische dorpen plunderen en inwoners verkrachten. In Duitsland doen geruchten de ronde dat Belgische soldaten Duitse krijgsgevangenen de ogen uitsteken en dat het Franse leger Afrikanen inzetten, die beestachtige strijdmethoden hanteren.
Op 28 juni 1914 bezoekt de Oostenrijkse aartshertog Franz-Ferdinand met zijn vrouw Sophie Sarajevo. Hij wordt vermoord door een Bosnisch-Servische nationalist. Deze aanslag is de aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog. Zes weken later voeren Oostenrijk en Duitsland oorlog tegen Rusland, Frankrijk en Engeland. De grootmachten willen hun krachten meten na jaren van een geldverslindende wapenwedloop. Zij noemen het ‘de oorlog die alle oorlogen zou beëindigen’.
Hun soldaten willen geen oorlog, zij willen een rustig leven leiden met hun gezinnen.
De kerstdagen in de volgende jaren van de oorlog zouden nooit meer vredig verlopen. De leidingen van de legers zetten zware straffen op de kleinste actie in de richting van verbroedering met de ‘vijand’.
Op Kerstdag 1914 tonen soldaten hun werkelijke macht. Als zij niet mee willen doen aan de machtsspelletjes van de machthebbers wordt het vrede. Zelfs al staan er miljoenen troepen tegenover elkaar.
Rob Vellekoop, 12 november 2018
Geef als eerste een reactie