Bijdrage van Peter Blok*

Peter schrijft vanuit Frankrijk en roept iedereen die wakker is NL, België en het Ruhrgebied te verlaten. Hij is 13 jaar geleden vertrokken uit Nederland om te gaan experimenteren met een andere manier van leven. Ondertussen is hij een aantal experimenten verder en veel ervaring rijker. Hij woont op het Franse platteland, waar zelfs Parijzenaars als buitenlanders gezien worden. 

Vijf ecodorpen

Ik ben op het moment betrokken bij 5 ecodorpen in opstart en werk aan een plan voor een autonome ecoregio rond Argentat in Frankrijk. Ik raad iedereen die wakker is aan om Nederland, België en het Ruhrgebied zo snel mogelijk te verlaten. Als je hier aankomt heb ik een bouwpakket voor een klein verplaatsbaar huisje voor je en we gaan op zoek naar een groep om je bij aan te sluiten. Je moet dit niet helemaal alleen gaan doen en ik heb geen tijd om mensen persoonlijk te helpen. Ik ben er om contacten te leggen en om je op weg te helpen.

Het doel van mijn stukjes is om ingesleten patronen te doorbreken. Dit is mijn dertiende stukje en 13 in de tarot staat voor De Dood. De kaart geeft aan dat het tijd is om iets los te laten. De kaart maakt de weg vrij voor het nieuwe dat gaat komen. De Dood staat voor transformatie en verandering.

Wij staan met de wereld voor een uitdaging. Voor het eerst in de menselijke geschiedenis zullen we zelf iets moeten gaan doen.

Het bedrijfsleven verkoopt graag dingen die ze op de plank hebben liggen. De politiek wordt ‘geadviseerd’ door het bedrijfsleven. Er ontstaan hierdoor de meest kromme oplossingen die aan de bevolking als duurzaam verkocht worden.

Werkelijke waarde van een boomgaard

Het probleem is ook de oplossing. Zonder crisissituatie is niets doen nog steeds een optie. Duurzaamheid alleen is niet voldoende. Vaak is duurzaam simpelweg het voorkomen van afval. Een belangrijk aspect voor werkelijke duurzaamheid is ‘Resilience’ oftewel veerkracht, flexibiliteit en improvisatievermogen. Het allerbelangrijkste is wel het terugvinden van werkelijke waarde. Geld en goud kun je niet eten en op een goed moment is het op. Werkelijke waarde gaat over een boomgaard, een groentetuin en daaromheen mensen die weten van aanpakken. Terug naar de opzet van ‘De kleine aarde‘ en de ‘12 ambachten‘. Sietze Leeflang en Anke de Jong stonden begin jaren 70 aan de wieg van beide plannen. Na 50 jaar schiet het nog niet echt op. 2% van de landbouw is bio en naar de kwaliteit van de grond en het water wordt zelfs bij bio niet gekeken.

Werkelijke duurzaamheid heeft een imagoprobleem. Wat is het eerste beeld dat bij je opkomt, als ik het heb over ‘terug naar de natuur’. Hoe lang kun jij zonder mobiel? Wat voel je als je ‘Noise’ van Nightwish kijkt? Er is verder geen duidelijk doel. Er zijn voorbeelden, oplossingen en initiatieven genoeg. Wat willen we? Gras of hei? Het is nogal een marketinguitdaging; Er is geen zicht op groei, want we moet juist minderen. Er is ook geen verdienmodel en je moet zo ongeveer met alles van voren af aan beginnen. Hoe verkoop je dat aan een apathische bevolking die kijkt naar de tv hoe de wereld vergaat?

Diversiteit moet

Mevrouw Thunderpants doet meer kwaad dan goed met emotionele paniekzaaierij. Naomi Seibt samen met Thierry Baudet houden ons voor dat er niets aan de hand is. Het is duidelijk dat ons klimaat verandert. Ik denk alleen dat er heel andere dingen nodig zijn dan CO2-reductie. De insecten verdwijnen en 60% van de bevolking is chronisch ziek. Het kabinet komt met voorstellen die kant nog wal raken. De mensheid is volledig verlamd door het denken in uitersten en vervolgens het ongemakkelijke gevoel dat je moet kiezen tussen deze extremen. Herken de patronen van ‘verdeel en heers’. Paniek zaaien tegen over ontkenning. Evolutionisme tegenover creationisme. ‘Links’ tegen ‘rechts’. Steeds is er een midden van ‘vlees noch vis’, een schijn tolerantie die eigenlijk onverschilligheid is.

‘Zie wat zo is’. Een analyse zonder vooringenomen standpunt en vervolgens: ‘Doe wat werkt’. Dit vraagt dan wel om een duidelijk doel. Ik wil voorstellen om niet te denken in ‘one size fits all’ De transitie vraagt diversiteit en de mogelijkheid om te kiezen.

Er is voor mij één centraal thema: ‘Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet’. In dit geval is de Aarde, de planten en alle dieren ook ‘een ander’. Stop met jezelf belangrijk te vinden. Zie je eigen lulligheid en weet dat een groot gedeelte van de mensheid een dagtaak heeft aan het verbergen van eigen tekortkomingen en het uit de weg gaan van verantwoordelijkheid. We kunnen de tijd die ons rest onder de zon beter gebruiken.

Tem dat ego van je. In je hok. Koest! Zie ego, charisma, rijkdom en intelligentie als gereedschap om een doel te bereiken dat ons allen dient. Pak de zwaarste steen die je kunt tillen en bouw mee aan een werkelijk duurzame samenleving.

De transitie waar we nu voor staan is ingrijpender dan alle wereldoorlogen en revoluties opgeteld. Je zult misschien zeggen: Ik kan niets doen in mijn eentje en die steen van mij gaat het verschil toch niet maken. Het belangrijkste waar je gewoon nu mee kunt beginnen is stoppen met rommel kopen. Kopen is stemmen. De enige reden dat onze planeet volledig naar de klote gaat is om dat wij er mee instemmen.

Voorstel

Als metafoor voor onze samenleving gebruik ik vaak de Titanic. Of was het de Olympic? Er wordt overal gezegd dat de boot onzinkbaar is. De boot is lek. Dat is niet erg, want we hebben grote pompen en voor de mensen die moeten leven op de onderste dekken is er subsidie voor rubber laarzen. De rijkere opvarenden hebben, helemaal bovenop de opbouw van het schip, grote en luxe appartementen gebouwd. De Tilympic vangt hierdoor veel wind en de motoren moeten dag en nacht aan staan om de boot uit de buurt van lagerwal te houden. Ondertussen zinkt het hele gevaarte. Tergend langzaam. Als men aan de kapitein vraagt of het klopt dat de boot zinkt, dan is het antwoord: nee! Alles is onder controle! Geniet u van het mooie weer en het lekkere eten. Als je tenminste de hele dag gewerkt hebt om de pompen en de motoren aan de gang te houden. De vraag nu is of deze schuit ooit duurzaam te krijgen is.

Mijn voorstel is om af en toe een reddingboot te pakken en naar een onbewoond eiland te roeien. Neem alles mee wat je nodig hebt voor een klein huisje en wat materiaal voor een groentetuin. Je bent op vakantie en als het 2 weken regent kom je terug in een beter seizoen. Begin klein met een verplaatsbaar huisje en die op een soort ‘eilandjes’ neer zetten. Samen vormen de eilandjes een Eco regio. Het geheel wordt met elkaar verbonden door fietsroutes. Experimenteren met werkelijke duurzaamheid is het doel. Verder gaan we experimenteren met samen-leven, want dat zijn we volledig verleerd. Tijdens een vakantie kun je verschillende oplossingen uitproberen. ‘Probeer eens een werkelijk duurzaam leven’ is het motto. Als het bevalt maak je een kopie en wat extra ruimte voor een toerist en je laat de Tilympic verder voor wat die is.

Drie locaties

Investeerders worden zelf eigenaar van een huisje en omdat de huisjes verplaatsbaar zijn, kun je letterlijk alle kanten op. Concreet heb ik 3 locaties in Frankrijk waar ze kunnen staan voor de verhuur. Bij Hameau Les Ages kunnen ze morgen al worden neergezet. Les Ages heeft sinds kort een meer flexibele opzet gekregen. Vanaf 7 maart zet ik iedere zaterdagmiddag de deuren open van mijn atelier ‘Plan-R’ in Argentat. Plan-R staat voor het Réaliser la Résilience. ‘Plan’ staat voor Praktisch, Lokaal, Autonoom en Natuurlijk. Verder ga ik mijn circulaire winkel voor bouw materialen opstarten onder de naam OikosLibre. Het doel van de winkel is de verkoop van nieuwe en 2e hands duurzame bouwmaterialen. Materialen om de verplaatsbare huisjes te bouwen en om de bestaande huizen te renoveren en beter te isoleren.

De vraag is of het nodig is om hier aan te werken. Dat kun je overal vinden op internet hoor ik ook regelmatig. O ja, is dat zo? Stel je doet niets en wacht. Als de muziek stopt is het handig om wat extra stoelen te hebben in een ruimte met niet al teveel mensen. Het is bovendien gewoon leuk om zelf iets te maken dat daarna het leven makkelijker en comfortabeler maakt, zonder dat dit ten koste gaat van iets of iemand.

Pioniers gezocht, want er is werk te doen!

 

Peter Blok
Meer informatie van Peter
Oikoslibre