Een bericht van Herbert van Hoogdalem*
The end of an era’ – dat is het, helaas. Toch. Denk ik. Voel ik. Merk ik. Al een tijdje, hoor. Maar ik weet bijna zeker dat het wiel van de tijdgeest nu afwentelt op kleurloosheid en middelmatigheid – voorgoed.
Tot voor een jaar of vijf, zes geleden deelde ik nog bijna dagelijks, een adembenemende printuiting, een geniale televisiecommercial of een abricampagne waarvoor je spontaan op de rem trapte deelde, met de veelzeggende hashtags #pats #boem #rechttussendeogen. Die zijn er al heel lang niet meer geweest, op mijn timeline.
Niet omdat ik er geen zin meer in heb. Maar het ís er gewoon niet meer. Het wordt niet meer gemaakt, dat bloedmooie, diepgravende, nihilistische, intelligente, rakende, overtuigende en bij verschijnen al tijdloos Goede Werk.
Laatst had ik er nog over met Maarten Bakker, toen we weer eens bijpraatten – na jaren. Over heel veel, maar ook vooral over het gebrek aan ‘sense of urge’, aan het gebrek aan Liefde, aan vakmanschap, aan dood willen gaan voor je ideeën, je kapotvechten voor een campagne. De speelsheid die daarbij hoorde, het sprankelende, de lol en de liefde die je deelde, de daadkracht die dat losmaakte en de prachtige Door God Gezonden campagnes die dat opleverde.
Daar zaten we dan, 25 jaar later, twee witte, oude mannen. Die ene zin krampachtig vermijdend waarmee we écht ons doodvonnis zouden tekenen en onszelf definitief naar het rijk van de dinosauriërs zouden katapulteren: “vroeger was alles beter”.
Want: dat geloof ik ook niet. Ja, het vak is veranderd. En ja, de generatie ná ons doet het heel anders. Maar dat is logisch, normaal en zo hoort het ook. En ja, persoonlijk vind ik dat het allemaal wat minder data-driven zou moeten zijn. Ik schreef het laatst nog ergens op een van mijn websites: “… in het door droeve middelmatigheid getergde, door data gegijzelde grijze bedrijfsleven mag wel weer wat reuring. Wat vuur. Wat begeisterung. En vooral: wat creativiteit terug”.
Maar volgens mij ligt het niet aan het vak. Of aan de generatie.
Volgens mij ligt het aan iets veel Groters en iets veel Ergers. Aan iets dat de hele maatschappij raakt en ons cultureel achteruitzet: de muf ruikende vertrutting die we als een verstikkende deken over onszelf heenleggen en die je werkelijk overal tegenkomt.
Het keurige, het bedeesde, het zo min mogelijk uitgesproken, het aangepaste, het voorzichtige, het bloedeloze en het laffe. Het virus van marginaliteit dat onze blik vernauwt, elke vorm van lichtheid of ironie kaltstelt en een batterij gevoelloze gutmenschen voortbrengt die voorbijgaan aan Magie, en van template naar template klunen, zonder mal niets meer kunnen bedenken, niet meer in staat te scheppen of te verwonderen.
Het laatste voorbeeld? Deze. Afgelopen week in Engeland verboden. Echt.
Omdat er maar liefst 24 (!) mensen waren, die er aanstoot aan namen.<
Best heftig dat het woord ‘cancel’ tegenwoordig met cultuur geassocieerd wordt.
Met je normen. En je waarden.
Nederlanders gaan graag de straat op voor het milieu maar als ze zich blauw moeten betalen aan hun energierekening en aan hun voer dan zie je ze ineens niet meer. Dan blijven ze liever thuis of gaan op familiebezoek naar de apenheul.
Ik ben niet geschokt door deze foto. Prima als deze in een tijdschrift staat. Goed om te zien
dat verschillen normaal is. Maar op straat? Nee.
Veroordelende mannen, ik vermoed dat jullie nooit vrouw geweest zijn.
Ik vind het niet prettig om voor zo’n bord op de bus te wachten. Heb het idee dat mannen dan
gissen wat voor borsten ik zal hebben. Dat vind ik niet prettig. Daar kies ik niet voor.
Ik wil mij niet ongemakkelijk bekeken voelen op straat. Lijkt mij een redelijke wens.
En dit heeft werkelijk niets te maken met “laf” of “bloedeloos”.
Ik vind het eerlijk gezegd nogal makkelijk wanneer mannen dit veroordelen omdat zij zich hier zelf niet ongemakkelijk
door voelen. Enig echt creatief nadenken had een beter voorbeeld kunnen opleveren om jullie standpunt
duidelijk te maken.