Na drie Amerikaanse en een Zwitserse is opnieuw een bank uit de VS naar de kelder gegaan. Het versterkt het idee dat we midden in de volgende bankcrisis na 2008 zitten. We trekken enkele parallellen tussen toen en nu om te kijken hoe de zaak ervoor staat.

Vier voorgangers

De drie Amerikaanse voorgangers waren banken met voornamelijk veel bedrijvenaccounts.

Zowel de Silicon Valley Bank (SVB), Silvergate Bank, als Signature Bank hadden veel bedrijven als klant, die hun geld hier onderbrachten. Voor Silvergate en Signature waren dat crypto currency bedrijven en bij SVB start-ups. SVB) had veel techbedrijven als klant.

De Zwitserse bank Credit Suisse (CS) was echter van een heel ander kaliber. Het is een investeringsbank, een grote speler in de financiële wereld. Het verhaal gaat dat het falen van deze bank zijn falen te wijten zou zijn aan een slecht management en veel fraudegevallen in de afgelopen 10 tot 15 jaar.

First Republic Bank

Op 1 mei is de 38-jarige First Republic Bank gesloten door de autoriteiten. De bank  is verkocht aan JP Morgan Chase, waarbij de FDIC garant staat voor de deposito’s van de klanten. De Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC) is een onafhankelijke instelling dat onder andere banktegoeden kan garanderen.

De omgevallen bank had $229.1 miljard aan bezittingen. De bank lijkt veel op zijn recent gevallen voorgangers. Hetzelfde probleem deed zich hier eveneens voor. De tegoeden van klanten waren belegd in laagrentende obligaties. Deze zijn door de sterk gestegen rente op dit moment in de markt veel minder waard dan hun inleg. Hierdoor krijgen de banken problemen, wanneer ze deze ineens moeten verzilveren, doordat er veel klanten overstappen naar andere banken.

Verwachting

Ieder jaar sneuvelen wel een aantal banken, maar 5 banken in 8 weken tijd is zeer veel. Maar of er nu vijf banken vallen of twee zoals in de aanloop naar de financiële crisis van 2008, het komt aan op een trigger waardoor het vertrouwen massaal in banken wordt opgezegd.

In 2008 gebeurde dit nadat de Amerikaanse overheid weigerde de gevallen Lehman bank overeind te houden in september 2008. We zien echter tot nu toe dat de overheid inspringt, zowel in de VS als in Zwitserland.

Een andere parallel met 2008 is dat destijds banken over de kop gingen met een totale waarde aan bezittingen van meer dan 370 miljard dollar in de VS, terwijl dit getal inclusief First Republic al in mei 2023 meer dan 500 miljard bedraagt.We zijn dus nog niet voorbij de helft van het jaar en zitten nu al ruim boven de verloren gegane waarde van de banken uit 2008.

Nieuw soort bank run

Er is een nieuw soort bank run ontstaan. Voorheen waren het klanten die massaal hun tegoeden bij de banken kwamen opnemen en daardoor de bank in problemen brachten. Nu reageren mensen digitaal op online circulerende berichten, bijvoorbeeld op Twitter. Als een negatief bericht over een bank viraal gaat, kan dit de aanleiding zijn voor klanten om hun tegoeden direct over te schrijven naar andere banken, en dan hebben we een digitale bank run.

Hieraan zien we dat het digitale betaalsysteem voor banken uiterst riskant is. Misschien is het in dit licht beschouwd niet zo verwonderlijk dat de overheid meer grip op digitale betalingen wil krijgen, namelijk via de digitale munt, CBDC. Hiermee zou de overheid dergelijke digitale bank runs tegen kunnen houden, nadat ze de controle over alle bankrekeningen hebben genomen. Oftewel dit is een perfect excuus om iedereen te gaan controleren en te sturen.

Bronnen

Video

> Persbericht FDIC

> Bankendossier

 

Rob Vellekoop, 2 mei 2023