Met een storm van afkeer en protest is gereageerd op de anti-hatespeechwet die in Ierland is aangenomen. De wet maakt het mogelijk mensen op te pakken die zich hatelijk uitlaten en heeft nog veel meer consequenties.

Stemming

Met een grote meerderheid heeft de Ierse Tweede Kamer ingestemd (14 tegen, 110 voor) met het wetsvoorstel waarin het aanzetten tot geweld of haat of het doen van haatdragende uitlatingen wordt bestraft met 12 maanden gevangenisstraf en of een boete. Het is aan de verdachte te bewijzen dat deze niet de bedoeling had om haatdragend te zijn of hiertoe aan te zetten.

Wat precies onder haat wordt verstaan is nogal breed, maar ook heel vaag geformuleerd. Op deze manier zal deze wet veel onduidelijkheid en onzekerheid geven bij de bevolking.

Daarnaast is er sprake van de omkering van de bewijslast. Het is aan de verdachte te bewijzen dat deze zich niet haatdragend uitliet.

Het wetsvoorstel ligt nu bij de Ierse Eerste Kamer.

Gevolgen

Deze wet heeft verregaande gevolgen en is zeker niet zo onschuldig als deze lijkt. Denk bijvoorbeeld aan het hebben van artikelen op je computer of mobiel waarvan ‘fact checkers’ vinden dat dit hate speech is, of boeken waarvan de autoriteiten menen dat niet met de juiste woorden gewerkt wordt, omdat ze niet genderneutraal zijn. Denk ook aan de woorden dik of lelijk die niet meer gebruikt mogen worden.

Het is aan de overheid hoe ver ze hierin willen gaan. Deze onduidelijkheid en de mogelijkheid om heel willekeurig op te treden, bijvoorbeeld tegen nieuwsbronnen die de regering niet welgevallig zijn biedt de mogelijkheid tot een ongekende censuur en terreur. immers de ‘overtreders’ kunnen als sanctie de cel in gaan.

Een andere vraag is of andere EU-landen het voorbeeld van de Ieren zullen volgen, want het is wel een uiterst sluwe manier om alle ongewenste kritiek op regeringen en EU de nek om te draaien. Het artikel of de foto, het schilderij, het boek of de poster hoeft enkel als hate speech te worden aangeduid, door wie dan ook en de maker kan worden opgesloten in het gevang.

Bronnen

> Het wetsvoorstel 

 

Rob Vellekoop, 4 mei 2023