Ondanks de mega onteigeningsactie door Rutte van 10 miljoen Nederlanders blijft het opvallend rustig op straat. Alles gaat zijn gewone gang alsof er niets aan de hand is. Eerst stal het kabinet in de coronajaren het recht op een goede gezondheid van tal van medelanders, nu dus hun oudedagsvermogen. We zetten de geschiedenis en de bezwaren op een rijtje.

Nieuwe Pensioenwet

Op 30 mei is de nieuwe Pensioenwet (Wet toekomst pensioenen) aangenomen door de Eerste Kamer.
Voor het wetsvoorstel stemden 46 leden van CDA, VVD, D66, ChristenUnie, PvdA, GroenLinks en SGP en
27 (50PLUS, PvdD, OSF, PVV, Fractie-Otten, Fractie-Nanninga, Fractie-Frentrop, SP en FVD) waren tegen.

Eerder nam de Tweede Kamer het wetsvoorstel op 22 december 2022 aan met 93 stemmen voor en 48 stemmen tegen.
Voor: ChristenUnie, D66, CDA, VVD, PvdA, GroenLinks, SGP en Volt.
Tegen: SP, BIJ1, DENK, Fractie Den Haan, PvdD, BBB, JA21, Lid Gündoğan, Lid Omtzigt, PVV, FVD en Groep Van Haga.

Conclusie: in de Tweede Kamer kreeg Rutte steun van PvdA, GroenLinks, SGP en Volt. Terwijl in de Eerste Kamer diezelfde partijen (minus Volt) het minderheidskabinet aan een meerderheid hielpen.

Eigendom opgebouwde pensioen

Het is natuurlijk is het een vreemde zaak dat mensen die gedurende hun werkzame leven een pensioen opbouwen bij een pensioenfonds daarover feitelijk niets te zeggen hebben. Het kabinet besliste samen met de werkgevers en werknemers in 2019 dat er een nieuwe pensioenwet moest komen en vervolgens behandelt de overheid de miljoenen pensioenpotten alsof deze niet het eigendom zijn van de pensioengerechtigden. Zonder hun inspraak en toestemming wijzigen ze allerlei zaken. Je kunt dus rustig spreken over een pensioenroof, al gebruiken de parlementsleden niet deze term rechtstreeks.

Volgens de Eerste Kamerfracties van de SP, 50Plus, PVV, Fractie Nanninga, OSF, FVD, fractie Frentrop, fractie Otten en lid Kofferman van PvdD is de nieuwe wet in strijd met de eigendomsrechten. Zij zijn voor de motie waarin het kabinet wordt gevraagd ‘een novelle op te stellen en in te dienen die erin voorziet dat de overgang van pensioenrechten en aanspraken naar een nieuw stelsel van pensioenen

– niet in strijd is met het eigendomsrecht, zoals dat in het Burgerlijk Wetboek boek 5 artikel 1 en in artikel 17 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie is vastgelegd,
– een rechterlijke toets met zekerheid kan doorstaan.

In de Tweede Kamer vond Omtzigt dat je niet een wet kunt behandelen die gaat over de herverdeling van 1.500 miljard euro aan pensioengeld, de grootste eigendomsoverdracht ooit, zonder dat iemand weet wat hij of zij krijgt. Het eigendom van de pensioengerechtigden wordt dus overgeheveld zonder dat hen daarvoor om instemming wordt gevraagd. Oftewel zij worden beroofd.

Een al ingegaan pensioenrecht wordt aangepast. Dit is volgens Kamerlid Omtzigt een regelrechte inbreuk op het eigendomsrecht!

De regering vindt het voldoende dat het Parlement beoordeelt voor de pensioengerechtigden of dit goed gebeurt en verder ligt de verantwoordelijkheid bij de sociale partners en de besturen van de pensioenfondsen. De VVD heeft daar alle vertrouwen in! Klinkt het tijdens de behandeling van het wetsontwerp in de Tweede Kamer.

Haast

In de aanloop naar de behandeling van de nieuwe pensioenwet in de Tweede Kamer wilden alle partijen behalve VVD, D66, CU, CDA aangevuld met PvdA en Groen Links de behandeling van de nieuwe Wet Toekomst Pensioenen (Wtp) uitstellen. De reden voor het uitstel is de onvolledigheid van informatie die de Kamer van het kabinet heeft gekregen.

Wat blijkt? Cijfers ontbreken namelijk over de manier waarop de pensioenpot van 1.500 miljard verdeeld gaat worden, met andere woorden er is geen financiële onderbouwing. Desondanks blijkt een meerderheid van de Kamer, dat wil zeggen de regeringspartijen plus PvdA en Groen Links, al te hebben toegezegd dit wetsvoorstel te zullen steunen.

De haast van Rutte om deze wet er doorheen te duwen blijkt niet alleen in de Tweede maar dus ook in de Eerste Kamer. De nieuwe pensioenwet, niet te verwarren met de AOW, is dankzij de spoedactie van het kabinet Rutte aangenomen door de Eerste Kamer, nog net voordat de nieuwe Kamer geïnstalleerd wordt.

Vakbonden

Gaan we nog wat jaren terug, dan blijkt dat het wetsvoorstel voortkomt uit het in 2019 door het kabinet met werknemers- en werkgeversorganisaties gesloten akkoord over de vernieuwing van het pensioenstelsel. Dus schrik niet, maar een minderheid van werknemers (er zijn niet meer dan 1 miljoen vakbondsleden) heeft via de vakcentrales beslist voor alle 10 miljoen pensioengerechtigden.

De vakverenigingen hebben de belangen van de leden in ieder geval niet gediend.

Vrijgesteld

Het nieuwe pensioenstelsel geldt niet voor leden en gewezen leden van de Staten-Generaal en politieke ambtsdragers en hun familie.(https://www.eerstekamer.nl/nieuws/20230530/eerste_kamer_stemt_in_met) Als excuus wordt hiervoor aangevoerd dat dit een langdurige en ingewikkelde procedure is.

Er is namelijk een twee derde meerderheid in het parlement voor nodig om ook Kamerleden onder de regelingen van de nieuwe pensioenwet te laten vallen.

Bezwaren

Volgens Tweede Kamerlid Omtzigt is onbekend hoeveel pensioen iemand krijgt of naar welk bedrag er gestreefd wordt. Evenmin is duidelijk op welke manier de pensioenreserve wordt omgezet in individuele spaarpotjes. De maximale te betalen premie is niet bekend. Laat staan dat helder is op welke manier het pensioen kan variëren in de tijd.

Wel is bekend dat bij de opstelling van de wet is uitgegaan van 2 procent rekenrente en dat de inflatie niet boven de 6 procent uitkomt (terwijl de huidige al op 12 procent staat) gedurende vijftig jaar. Het gehanteerde pensioenmodel houdt volgens Omtzigt geen rekening met hoge inflatie.

Sterker nog de pensioenpremie zal geen vast bedrag meer zijn, maar gaan fluctueren met de beurskoersen en de rente!

Dit terwijl de belangrijkste doelstelling van de nieuwe pensioenwet is de deelnemers uitzicht geven op een koopkrachtig pensioen (het huidige stelsel beweegt al jaren niet mee met de inflatie). Ook zou alles meer transparanter moeten worden en beter gaan passen bij een flexibele arbeidsmarkt.

Bezwaar maken

Mensen wordt niet alleen hun pensioen afhandig gemaakt, maar over de toekenning van hun potje hebben ze evenmin, vindt de regering Rutte, individueel of collectief recht op het maken van bezwaar.

Ze moeten gewoon vertrouwen hebben in de wijsheid van het Parlement en die van de fondsbesturen.

Als de pensioengerechtigde niet eens is met de aan hem toegekende pensioenpot kan hij uitsluitend nog proberen zijn gelijk te halen bij de rechter. Omtzigt verwacht minstens 10.000 rechtszaken daarover en hij denkt dat zij de rechtsspraak volledig zullen laten ontsporen.

De deelnemers krijgen wel een hoorrecht.

Volgens Omtzigt is dit krachteloos, hij zegt:”Ze krijgen niets over hun grootste bezit te zeggen.”

Risico

Al het door werkgevers en werknemers opgebouwde pensioengeld wordt ‘ingevaren’ dat wil zeggen wordt overgedragen naar miljoenen individuele potjes van de pensioengerechtigden. Daardoor komt het risico volledig bij de deelnemers te liggen.

Een mogelijke buffer voor onverwachte risico’s in de toekomst ontbreekt geheel. Dat komt doordat de volledige pot van 1.500 miljard euro wordt herverdeeld over de deelnemers.

Tot slot blijkt dat pensioenfondsen de toestemming hebben om te beleggen met geleend geld! Dit is weer een leuk achterdeurtje voor de banken die daardoor hun graantje kunnen meenemen, voorzover ze dat in het nieuwe model al niet doen.

Meer lezen over pensioenen doe je hier

 

Rob Vellekoop, 1 juni 2023