Anthony Migchels van de stichting Florijn, de organisator achter het alternatieve betaalmiddel Florijn, legt in net 11 minuten uit hoe geldschepping werkt. Het principe is kinderlijk eenvoudig en wordt door hem zo helder uitgelegd dat ieder kind op de basisschool het kan snappen.

De kern van het verhaal is, dat voor geldschepping helemaal geen banken nodig zijn. Pietje leent geld en Jan ontvangt dit. Iemand die deze transactie boekhoudt is nodig, waarbij helemaal geen rente gevraagd hoeft te worden. Deze rente over uitgeleend geld is feitelijk de clou van het verhaal. Daar gaat het fout en we stevenen af op een onhoudbare situatie, legt Anthony uit.

Kijk naar de video op https://betalenmetflorijn.nl/ (dat is de video rechtsonderaan)

Geldschepping in de Tweede Kamer

Op 16 maart 2016 vond een historische bijeenkomst plaats. Het grootste geheime privilege ooit aan commerciële bedrijven (banken) toegekend, het creëren van geld, werd besproken in de Tweede Kamer naar aanleiding van de succesvolle actie van de stichting Ons Geld.

Dankzij het burgerinitiatief van de stichting Ons Geld kwam in 2015 het thema geldschepping voor het eerst in de parlementaire geschiedenis op de agenda van de Tweede Kamer.

Tot aan de historische hoorzitting in de Tweede Kamer in 2015 , die aan het debat van 2016 vooraf ging, is de exclusieve geldschepping door commerciële banken altijd in alle toonaarden ontkend. Zo wordt de praktijk van geldschepping ook nergens op scholen onderwezen.

Tot op de dag van vandaag kunnen alleen commerciële banken geldscheppen op het moment dat er een schuld aangegaan wordt bij de bank. Geen enkele overheid waar ook ter wereld heeft zichzelf deze bevoegdheid (durven?) gegeven. (Meer over geldschepping vind je hier: Boekje open over banken)

Dat betekent dat de overheid dus ook banken nodig heeft om geld te lenen, waarvoor de burger miljarden aan rente moet ophoesten via de te betalen belasting.

Mythen

Bankieren wordt nog steeds ‘ingewikkeld’ voorgesteld alsof het een vorm van hogere wiskunde is. Dat en de mythes zorgen ervoor dat de meeste mensen nog steeds niet weten dat er geldschepping is, laat staan hoe het werkt.

Er zijn een aantal mythen die nog steeds in stand gehouden worden.

De mythe van het spaarvarken. Hele generaties is geleerd dat je geld moet sparen. Ik herinner me vroeger iedere maandagmorgen klassikaal naar de Nutsbank te wandelen waar wij in ons spaardoosje een kwartje konden sparen (of meer), want dan werden je spaarcentjes op je rekening gezet en kreeg je deze vermeerderd met rente na een aantal jaar uitgekeerd. Jongeren wordt geleerd spaarzaam te zijn en het geld bij de bank te brengen. Veilig en betrouwbaar.

En dan is er ook het sprookje van de bank als intermediair.

Banken lenen geld van mensen die het als spaargeld bij de bank hebben gebracht. Zij verdienen hun geld dankzij een gering renteverschil tussen het geleende en uitgeleende geld. Dit is een keurig imago. De bank is een dienstverlener, een intermediair tussen de spaarder en de geldlener. Dit is tevens een hele slimme mythe. Sparen is niet alleen goed voor de spaarder, maar ook voor de samenleving want daardoor kunnen bedrijven geld lenen en groeit de economie van het land.

En tot slot de mythe van de geldvermenigvuldiger.

Dit sprookje is algemeen ingevoerd in het onderwijs tot aan universiteiten toe. Dankzij deze mythe worden hele generaties zand in de ogen gestrooid waardoor zij ze niet kritisch naar het functioneren van banken gaan kijken. Er wordt gesuggereerd dat banken uit ervaring weten dat van het geld dat bij hen is ondergebracht slechts per dag mondjesmaat wordt opgenomen. Hierdoor hoeven zij slechts 10% in reserve te houden. Dit verschaft de bank de mogelijkheid van de 1000 euro 900 uit te lenen.

Cash

Zoals bekend ligt het contante geld dat in omloop is onder vuur. Cash geld kan steeds lastiger worden opgenomen bij de immer in aantal dalende geldautomaten, het storten van contant geld bij banken wordt steeds moeilijker gemaakt en in toenemende mate weigert de detailhandel contant geld.

Het contante geld is het enige geld dat centrale banken scheppen. Het inwisselen door de banken is voor hen alleen maar lastig. Daarnaast is het in hun voordeel dat cash verdwijnt, dat maakt mensen namelijk volledig afhankelijk van deze bedrijven voor al hun financiële transacties.

Al met al hebben de banken een machtspositie die ze niet zonder meer zullen prijsgeven. Kijk maar eens hoe lang het heeft geduurd voordat we (het volk) mochten weten dat uitsluitend particuliere banken geld kunnen scheppen, zonder daar meer voor te doen dan een eenvoudige boekhoudkundige handeling te verrichten. Precies zoals Anthony Migchels aangeeft.

 

Rob Vellekoop, 3 december 2023